In den Augen der Anderen

Hast du ein Kind? Oder du hast noch keins, aber du möchtest eins in der Zukunft haben? Stell dir vor, dass du ein Kind zur Welt bringst: gewollt, lang erwartet, gewünscht. Die Ärzte sagen, dass es völlig gesund geboren ist. Aber du siehst – wenn es wӓcht und reift – viele störende Signale, z.B. dein Kind vermeidet den Kontakt mit Gleichaltrigen, versteht kein soziales Verhalten oder wird wütend, wenn sich die eingestellte Tagesordnung ӓndert. Du machst alles, damit dein Kind sich wie andere benimmt, aber je mehr du versuchst, desto besser siehst du, wie anders dein Kind ist. Sowohl dein Leben – als auch das deinses Partners – ist dem Verhalten des Kranken untergeordnet. Am Ende fӓllt der Traum von einer glücklichen Familie wie ein Kartenhaus zusammen: der Parnter verlӓsst dich und dein Leben ӓndert sich für immer: Es wird genau so, wie du es nie wolltest.

In einer solchen Lebenssituation befindet sich Emma Hunt, die Hauptfigur des Buches „In den Augen der Anderen“ von Jodi Picoult. Als ihr Sohn Jacob 3 Jahre alt war, hörte sie die erschütternde Diagnose: er leidet unter Asperger-Syndrom, einer autistischen Störung. Deshalb kümmert sich Emma jeden Tag um Jacobs Bedürfnisse. Sie tut es auf Kosten von sich selbst und ihres jüngeren Sohns Theo. Ihr Ehemann kann Jacobs spezifischen Anforderungen nicht gerecht werden und verlӓsst seine Familie. Für die nӓchsten 15 Jahre muss Emma jeden Tag unter anderem:

– sicher stellen, dass der Tag den gleichen Weg geht. Sonst kann es Jacobs nervösen Ausbruch verursachen.
– von Montag bis Freitag Gerichte in bestimmten Farben zubereiten; z.B. montags nur grüne Speisen und dienstags rote. Am Wochenende dürfen die Speisen nicht bestimmter Farbe sein.
– viel Geld für Jacobs Behandlung ausgeben. Unter anderem Jacobs Sozialverhaltensbildung.
– sicher stellen, dass es in der Nӓhe von Jacob keine orangene Farbe gibt. Sonst wird er einen Ausbruch haben.
– jeden Tag Jacobs obsessives Interesse an forensischer Wissenschaft beobachten.

Und hier kommen wir zum Hauptthema des Buches: das Leben der Familie mit einem Kind mit Asperger-Syndrom. Jodi Picoult zeigt minutlös und sehr realistisch das Leben einer solchen Familie mit ihren Freuden und Dramen, Problemen und Erfolgen.

Dank der besonderen Struktur des Buches geling es ihr, diese Kӓmpfe des Lebens aus der Perspektive verschiedener Menschen zu erzӓhlen; von Jacob, Emma, Theo (der Bruder von Jacob), Oliver (der Polizist) und Rich (der Anwalt). Obwohl dieser Roman ein Krimi ist, weil es sich um den Mord an einem jungen Mӓdchen handelt, ist es – meiner Meinung nach in der Absicht der Autorin – in erster Linie ein psychologischer Roman. Wir lernen die Gefühle von verschiedenen Figuren des Buches kennen. Wir erfahren, wie sehr der Besitz eines autistischen Sohnes oder Bruders ihr Leben verӓndert. Auch – was sehr wichtig ist -lernen wir das Leben aus Jacobs Perspective. Wir können für einen Moment fühlen, wie es ist, zu leben, ohne Fӓhigkeiten zu teilen – zum Beispiel, die Gefühle anderer zu lesen – und zu versuchen, normal in der Gesellschaft zu leben. Deshalb denke ich, dass der Titel der deutschen Übersetzung dieses Buches („In den Augen der Anderen“) aus dem Englischen „House rules“ besser als die Polnische „W naszym domu“ ist. Es geht darum, wie Jacob auf andere schaut und wie Sie ihn sehen.

Eines Tages wird Jacob des Mordes an seiner Lehrerin angeklagt. Sein autistisches Verhalten wird als Schuldeingestӓndnis wahrgenommen. Wird er das Gericht davon überzeugen können, dass es nicht so ist?
Ich halte dieses Buch für lesenswert. Hauptsӓchlich wegen psychologischer Themen.

TIPPS FÜR LERNENDE:

– das Buch ist ganz lang (682 Seiten) aber spannend;
– eine Person mit einem B1/B2 Sprachniveau wird verstehen, worum es in der Geschichte geht. Um aber die Details zu verstehen, sollte man auf Sprachniveau B2/C1 sein;
– das Buch ist in polnischer Übersetzung verfügbar. Der Titel ist „W naszym domu“. So kannst du zuerst auf Polnisch und dann auf Deutsch lesen;
– das Vokabular im Buch ist umgangssprachlich. Es gibt keine speziellen Ausdrücke oder Phrasen darin.

*****************

 Masz dziecko? A może jeszcze go nie masz, ale chciałbyś mieć? Wyobraź sobie, że właśnie się rodzi: długo wyczekiwanie, upragnione, chciane. Lekarze mówią ci, że przyszło na świat całkiem zdrowe, ale ty – gdy twoje dziecko dojrzewa i dorasta – dostrzegasz wiele niepokojących sygnałów: dziecko unika kontaktu z rówieśnikami, nie rozumie zachowań społecznych albo wpada w złość gdy ustalony porządek dnia ulega jakiejkolwiek zmianie. Robisz wszystko, żeby twoje dziecko zachowywało się jak jego rówieśnicy. Ale im bardziej się starasz, tym bardziej dostrzegasz, jak bardzo się ono od nich różni. Zarówno twoje życie – jak i twojego partnera – podporządkowane jest potrzebom chorego dziecka. Ostatecznie twój sen o szczęśliwej rodzinie rozpada się jak domek z kart. Twój partner opuszcza cię, a twoje życie zmienia się już na zawsze: staje się dokładnie tym, czym nigdy nie chciałeś, żeby było.

Właśnie w takiej sytuacji życiowej znajduje się główna bohaterka powieści Jodi Picoult „W naszym domu“* – Emma Hunt. Kiedy jej syn ma trzy lata, słyszy od lekarzy wstrząsającą diagnozę: Jacob cierpi na autyzm. Każdego dnia Emma pieczołowicie stara się spełniać wszystkie potreby syna. Czyni to kosztem zarówno swoim jak i swojego drugiego syna – Theo. Mąż Emmy nie wytrzymuje i opuszcza rodzinę. Przez kolejne 15 lat Emma każdego dnia:

– upewnia się, że dzień przebiega dokładnie według określonego schematu. W przeciwnym razie Jacob może mieć załamanie nerwowe.
– od poniedziałku do piątku przygotowuje potrawy każdego dnia wedle określonego koloru; na przykład w poniedziałek tylko zielone potrawy a we wtorek czerwone. W weekend potrawy nie muszą być określonego koloru.
– wydaje dużo pieniędzy na terapie Jacoba. Na przykład jego zajęcia z instruktorką zachowań społecznych.
– upewnia się, że w pobliżu Jacoba nie znajduje się nic koloru pomarańczowego. W przeciwnym razie może przejść załamanie.
– każdego dnia obserwuje obsesję Jacoba na punkcie kryminalistyki.

I tu dochodzimy do głównego tematu książki: życia całej rodziny z dzieckiem chorym na autyzm. Judit Picoult udaje się bardzo drobiazgowo i realistycznie takie życie opisać, ze wszystkimi jego blaskami i cieniami, radościami i smutkami, sukcesami i porażkami. Dzięki zastosowaniu nietypowej struktury, dodatkowo pokazuje nam to życie z perspektywy różnych osób: Emmy, Jacoba, Theo (brat Jacoba), Oliviera (prawnika) i Richa (policjanta). Chociaż książka ta jest kryminałem, bo chodzi w niej o morderstwo młodej kobiety, w moim przekonaniu głównym zamierzeniem autorki było odzwierciedlenie i pokazanie właśnie tej warstwy psychologicznej. Poznajemy uczucia różnych bohaterów, w tym przede wszystkim członków rodziny. Dzięki temu dowiadujemy się też, jak posiadanie autystycznego syna czy brata wpływa na ich własne życie i wyobrażenia o nim. Również – co bardzo ważne – poznajemy życie osoby cierpiącej na autyzm oczami Jacoba. Możemy przez momen poczuć jak to jest żyć bez różnych umiejętności, typu odczytywania zachowań społecznych. Dlatego uważam, że tytuł niemieckiej wersji („In den Augen der Anderen“) jest nawet lepszy niż angielski „House rules“ (tytuł w oryginale) czy polskiej „W naszym domu“. Chodzi bowiem o to, jak Jacob postrzega innych a oni jego.

Pewnego dnia Jacob zostaje oskarżony o morderstwo swojej nauczycielki zachowań społecznych. Jego autystyczne zachowania przez niektórych utożsamiane są z przyznaniem się do winy. Czy uda mu się przekonać ławę przysięgłych, że tak nie jest? Uważam, że książkę tę warto przeczytać. Szczególnie właśnie ze względu na jej aspekt psychologiczny.

WSKAZÓWKI DLA UCZĄCYCH SIĘ NIEMIECKIEGO:

– książka jest dość długa (682 strony), ale trzymająca w napięciu;
– osoby na poziomie językowym B1/B2 będą w stanie zrozumieć ogólnie fabułę. Żeby jednak zrozumieć detale, konieczny jest poziom B2/C1;
– książka jest dostępna w polskim przekładzie. Jej tytuł to „W naszym domu“. Można więc najpierw przeczytać ją po polsku, a potem po niemiecku;
– język książki jest potoczny. Nie ma w nim specjalistycznych zwrotów czy sformułowań.

* oryginalny tytuł polskiego wydania

Copyright ® 2018 Anna Kalocińska / annakalocinska.com. All rights reserved.